O tym, że krew ratuje ludzkie życie, wiemy wszyscy. Ten mały, a zarazem wielki gest oddania tej niezwykłej substancji jest niesamowicie ważny i może pomóc nie tylko osobom potrzebującym, ale również wpłynąć korzystnie na zdrowie dawcy. Każda donacja krwi może uratować nawet trzy osoby, ponieważ krew jest wykorzystywana w różnych postaciach: jako pełna krew, osocze czy płytki krwi. Jej potrzeba w szpitalach jest ogromna – zarówno podczas operacji, jak i w leczeniu chorób przewlekłych, wypadków czy powikłań porodowych.
W 2022 r. zbiorowość krwiodawców liczyła 622,1 tys. osób (w tym honorowi 621,9 tys.). Wśród krwiodawców przeważają osoby w wieku od 25 do 44 lat (63,8%). Osoby w wieku od 18 lat do 24 lat stanowiły 18,1% wszystkich krwiodawców, a osoby w wieku od 45 lat do 64 lat – 18,0%. Najwięcej krwi pobrano w największych województwach pod względem liczby mieszkańców: śląskim, mazowieckim i wielkopolskim, gdzie zarejestrowanych było łącznie 205,9 tys. Krwiodawców.
Już 29.09 w Grzędzicach będzie można oddać krew w ambulansie Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Szczecinie, dzięki akcji zorganizowanej przez Ochotniczą Straż Pożarną w Grzędzicach oraz Strażacki Klub HDK PCK „Płomyk” przy KP PSP w Stargardzie.
Jak przygotować się do oddania krwi?
1. Sprawdź czy możesz zostać dawcą. Zrobisz to sprawdzając podstawowe wytyczne medyczne, które mówią kto może, a kto nie może oddawać krwi. W tym celu przejrzyj przeciwwskazania do oddawania oraz przykładowe ankiety dla kandydatów na dawców. Jeżeli stwierdzisz, że możesz oddać krew, zaplanuj dzień w którym to zrobisz.
2. Sprawdź w jakie dni i w jakich godzinach jest czynny punkt, w którym chcesz oddać krew. Adresy Regionalnych Centrów Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, oddziałów terenowych oraz stałych punktów poboru krwi. Pamiętaj, że możesz również oddać krew również w czasie akcji wyjazdowych mobilnych punktów poboru krwi w tzw. krwiobusach.
3. Wybierz dzień, przed którym będziesz mógł wypocząć i wyspać się. Nie zalecane jest aby oddawać krew po “nocce”. Zarezerwuj sobie około 2 godzin czasu.
4. Koniecznie zjedz lekkostrawny posiłek przed oddaniem krwi (unikaj pokarmów zawierających dużą ilość tłuszczu).
5. Pij dużo soków owocowych i wody.
6. Unikaj nadmiernego fizycznego wysiłku przed oddaniem krwi.
7. Jeżeli wybierasz się po raz pierwszy, zabierz ze sobą kogoś do towarzystwa, poczujesz się pewniej, a przede wszystkim bezpieczniej.
8. Weź dowód tożsamości (lub inny dokument) i legitymację honorowego dawcy krwi, jeżeli taką posiadasz.
Oddawanie krwi krok po kroku.
Do punktu krwiodawstwa najlepiej przyjść w luźnym ubraniu, które pozwoli na łatwe odsłonięcie ramienia. Kurtkę, płaszcz zostaw w szatni lub w wyodrębnionym miejscu na wieszaku.
Rejestracja
Każda osoba zgłaszająca się do punktu musi zostać zarejestrowana. Tak więc w pierwszym kroku zgłoś się do rejestracji dawców. Kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi musi przedstawić dokument stwierdzający tożsamość (w tym za pomocą publicznej aplikacji mobilnej), zawierający zdjęcie oraz numer PESEL. W przypadku cudzoziemców, którzy nie mają nadanego numeru PESEL należy przedstawić dokument stwierdzający tożsamość zawierający: zdjęcie, serię, numer oraz rodzaj dokumentu stwierdzającego tożsamość. Podczas procesu rejestracji pielęgniarka sprawdza czy kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi nie figuruje w Krajowym Rejestrze Dawców Krwi (KRDK), jako osoba zdyskwalifikowana tymczasowo lub stale oraz datę ostatniej donacji. Po sprawdzeniu czy dawca może oddać krew nadawany jest numer donacji. Numer ten drukowany jest na zestawie etykiet oraz jednorazowym identyfikatorze w postaci opaski, którą pielęgniarka zakłada dawcy na nadgarstek. Ważne jest również, aby podczas rejestracji podać aktualny adres do korespondencji oraz numer telefonu. Po zarejestrowaniu, kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi otrzymuje do wypełnienia kwestionariusz opatrzony wspomnianym numerem donacji.
Badanie poziomu hemoglobiny
Kandydat na dawcę krwi lub dawca krwi musi spełniać wymagania zdrowotne pozwalające na ustalenie, że każdorazowe pobranie krwi nie spowoduje ujemnych skutków dla stanu swojego zdrowia lub stanu zdrowia biorców krwi. Pierwszym kryterium czy osoba zgłaszająca się do punktu może oddać w danym dniu krew lub jej składnik, jest oznaczenie poziomu hemoglobiny oraz ewentualne pobranie próbek do badań. Normy dla poszczególnych płci wynoszą:
– dla dawców krwi pełnej lub jej składników: kobiety > 125 g/l, mężczyźni > 135 g/l
– dla dawców oddających 2 jednostki Koncentratu Krwinek Czerwonych metodą erytroaferezy: > 140 g/l
Jeżeli poziom hemoglobiny znajduje się w normie po kilku minutach zostaniesz wezwany do gabinetu lekarskiego, gdzie lekarz przeprowadzi badanie lekarskie. Badanie to obejmuje: wywiad medyczny oraz badanie kwalifikacyjne.
3. Pobranie krwi
Usiądź wygodnie na fotelu. Pamiętaj, że oddawanie krwi jest bezpieczne – podczas donacji używany jest tylko sprzęt jednorazowego użytku, a pielęgniarka po każdym dawcy zmienia rękawiczki oraz bezbolesne – większość ludzi czuje jedynie lekkie ukłucie igłą. W początkowej fazie poboru krwi pielęgniarka napełni kilka probówek Twoją krwią. W późniejszym czasie zostaną na niej przeprowadzone badania wirusologiczne oraz morfologia. Zanim minie 10 minut oddasz jedną jednostkę krwi (450ml).
Po oddaniu krwi należy odczekać 15 minut. W rejestracji odbierz czekolady, które mają uzupełnić ubytek energetyczny. Możesz też otrzymać zaświadczenie zwalniające w dniu oddania krwi z pracy lub szkoły, a także zwrot kosztów podróży. Cały proces oddawania krwi pełnej trwa zwykle mniej niż jedną godzinę.
Po oddaniu krwi
1. Zastosuj się do poleceń personelu. Odpocznij kilkanaście minut w punkcie, zjedz czekoladę, wypij sok.
2. Jeżeli potrzebujesz to skorzystaj z dnia wolnego, jaki przysługuje Ci w dniu oddania krwi.
3. Unikaj nadmiernego obciążenia ręki, z której pobrano krew.
4. Jedz regularnie posiłki. Pamiętaj, aby dieta była bogatsza w węglowodany tego dnia.
5. Dużo odpoczywaj. Oddanie krwi jest obciążeniem dla Twojego organizmu.
6. Unikaj szybkiej zmiany pozycji z leżącej na stojącą.
7. Staraj się nie wykonywać obciążających prac domowych i unikaj wysiłku fizycznego.
